Kryteria środowiskowe, społeczne i ładu korporacyjnego (ESG) to zestaw standardów działalności firmy, który społecznie świadomi inwestorzy wykorzystują do monitorowania potencjalnych inwestycji. Kryteria środowiskowe biorą pod uwagę to, jak firma zachowuje się jako podmiot związany z przyrodą. Kryteria społeczne sprawdzają w jaki sposób prowadzi się relacje z pracownikami, dostawcami, klientami, w tym również media społecznościowe. Natomiast zarządzanie i ład korporacyjny dotyczy przywództwa firmy, wynagrodzeń kadry kierowniczej, audytów, kontroli wewnętrznych i praw akcjonariuszy.
W ostatnich latach, w szczególności młodsi inwestorzy, wykazali zainteresowanie lokowaniem swoich pieniędzy tam, gdzie są ich wartości i firmy maklerskie. Wobec tego towarzystwa funduszy inwestycyjnych zaczęły oferować fundusze typu ETF i inne produkty finansowe spełniające kryteria ESG. Robo-doradcy, tacy jak Betterment i Wealthfront, również wykorzystali je, celem zdobycia nowych inwestorów. Zgodnie z najnowszym raportem amerykańskiej Fundacji SIF, inwestorzy posiadali aktywa o wartości 11,6 biliona dolarów wybranych według kryteriów ESG na początku 2018 roku, w porównaniu z 8,1 biliona dolarów zaledwie dwa lata wcześniej. Oznacza to wzrost zainteresowaniem ESG o około 50% w skali dwóch lat.
Inwestowanie ESG jest czasami określane jako inwestowanie zrównoważone, odpowiedzialne inwestowanie, inwestowanie wpływowe lub inwestowanie odpowiedzialne społecznie.
ESG i alternatywny świat inwestycji
Standardy ESG stopniowo stają się istotną częścią świata alternatywnych inwestycji. Kwestie ESG są ważne nie tylko przy pomiarze trwałości pozafinansowych skutków inwestycji, ale mogą również mieć istotny wpływ na profil zwrotu i długoterminowe ryzyko portfeli inwestycyjnych. Niedawne badanie wykazało, że inwestorzy, którzy wybierają inwestycje pod kątem ESG, otrzymują „podwójną dywidendę” w postaci niższego ryzyka utraty kapitału oraz lepszej stopy zwrotu, przez którą rozumie się stosunek dochodu z inwestycji do kosztu początkowego.
Stwierdzono również, że firmy, które przyjmują standardy ESG, są zwykle bardziej sumienne niż pozostałe firmy obecne na rynku, mniej ryzykowne, a co za tym idzie, mają większe szanse na osiągnięcie długoterminowych celów handlowych. Obecnie zaobserwować można trend z którego wynika, że tradycyjni inwestorzy są coraz bardziej zainteresowani ramami ESG, a wielu z nich zaczęło stosować ich kryteria oceny ryzyka w procesie podejmowania decyzji inwestycyjnych. Według TriLinc Global LLC, prywatnej firmy zarządzającej inwestycjami zajmującej się wprowadzaniem i zarządzaniem innowacyjnymi produktami, standardy ESG zapewniają kolejny poziom due diligence, który leży w najlepszym interesie akcjonariuszy.
Śmiało można powiedzieć zatem, że ESG odsiewa niezrównoważone firmy z przestarzałymi praktykami oraz szkodliwymi skutkami ubocznymi, jednocześnie minimalizując ryzyko dla inwestorów, którzy inwestują w bardziej odpowiedzialne firmy z większym prawdopodobieństwem odniesienia sukcesu w dłuższej perspektywie.
Jak działają kryteria środowiskowe, społeczne i zarządcze (ESG)?
Aby ocenić firmę w oparciu o kryteria środowiskowe, społeczne i zarządcze (ESG), inwestorzy przyglądają się szerokiemu zakresowi zachowań. Kryteria środowiskowe, społeczne i ładu korporacyjnego (ESG) pomagają inwestorom znaleźć firmy, których wartości odpowiadają ich własnym.
Kryteria środowiskowe mogą obejmować zużycie energii przez firmę, odpady, zanieczyszczenie, ochronę zasobów naturalnych i traktowanie zwierząt. Kryteria mogą być również wykorzystywane do oceny wszelkich zagrożeń środowiskowych, z jakimi może się zmierzyć firma oraz sposobu, w jaki firma zarządza tymi zagrożeniami. Przykładowe kryterium wymagałoby odpowiedzi na pytanie typu: czy istnieją problemy związane z własnością skażonego gruntu, utylizacją niebezpiecznych odpadów, zarządzaniem toksycznymi emisjami lub zgodnością z rządowymi przepisami ochrony środowiska?
Kryteria społeczne dotyczą relacji biznesowych firmy. Czy firma współpracuje z dostawcami, którzy wyznają te same wartości? Czy firma przekazuje procent swoich zysków społeczności lokalnej lub zachęca pracowników do wolontariatu? Czy warunki pracy w firmie świadczą o wysokim poszanowaniu zdrowia i bezpieczeństwa jej pracowników? Czy brane są pod uwagę interesy innych interesariuszy?
Natomiast w zakresie zarządzania, inwestorzy mogą chcieć wiedzieć, że firma stosuje dokładne i przejrzyste metody księgowe, jak również, że akcjonariusze mają możliwość głosowania w ważnych kwestiach. Niektórzy szukają zapewnienia, że firmy unikają konfliktu interesów przy wyborze członków zarządu, nie wykorzystują datków na cele polityczne w celu uzyskania nadmiernie korzystnego traktowania i oczywiście, nie angażują się w nielegalne praktyki.
W oparciu o powyższe, podział kryterium z przykładami można streścić w następujący sposób:
kryteria środowiskowe, czyli takie które badają, jak firma działa jako zarządca naszego środowiska naturalnego, koncentrując się na:
- odpadach i zanieczyszczeniu,
- wyczerpaniu zasobów,
- emisji gazów cieplarnianych,
- wylesianiu,
- zmianie klimatu.
Kryteria społeczne, czyli takie które sprawdzają, jak firma traktuje ludzi, w szczególności poddając ocenie:
- relacje pracownicze i różnorodność,
- warunki pracy, w tym praca dzieci i niewolnictwo,
- lokalne społeczności,
- wyraźne dążenie do finansowania projektów lub instytucji, które będą służyć biednym i niedocenianym społecznościom na całym świecie,
- zdrowie i bezpieczeństwo,
- konflikt.
Kryteria ładu korporacyjnego, czyli takie, które sprawdzają, w jaki sposób korporacja sama siebie zarządza, analizując m.in:
- strategię podatkową,
- wynagrodzenie kadry kierowniczej,
- darowizny i lobbing polityczny,
- korupcję i łapówkarstwo,
- różnorodność i strukturę planszy.
Żadna firma nie może oczywiście zdać każdego testu w każdej kategorii, więc inwestorzy muszą zdecydować, co jest dla nich najważniejsze. Na poziomie praktycznym firmy inwestycyjne, które przestrzegają kryteriów ESG, muszą ustalić priorytety. Na przykład firma Trillium Asset Management z siedzibą w Bostonie, zarządzająca według stanu na marzec 2020 r. o wartości 2,8 mld USD, wykorzystuje wybrane czynniki ESG, aby pomóc w identyfikacji firm pozycjonowanych w celu uzyskania dobrych wyników długoterminowych. Kryteria ESG używane przez Trillium Asset Management obejmują unikanie firm o znanym narażeniu na wydobycie węgla oraz tych, które mają pewien procent przychodów z energii jądrowej lub broni. Stosowane przez firmę kryteria pozwalają uniknąć inwestowania w firmy, w przypadku których niedawne lub trwające kontrowersje dotyczą między innymi dyskryminacji w miejscu pracy, ładu korporacyjnego i dobrostanu zwierząt.
Plusy i minusy kryteriów środowiskowych, społecznych i zarządczych (ESG)
W minionych latach inwestycje odpowiedzialne społecznie miały opinię wymagających kompromisu ze strony inwestora, ponieważ ograniczyły one wachlarz firm, i co za tym idzie, również potencjalny zysk inwestora. „Złe” spółki czasami radziły sobie bardzo dobrze, przynajmniej jeśli chodzi o cenę akcji. Ostatnio jednak niektórzy inwestorzy zaczęli wierzyć, że kryteria środowiskowe, społeczne i dotyczące zarządzania mają praktyczny cel wykraczający poza wszelkie kwestie etyczne. Przestrzegając kryteriów ESG, firmy są w stanie uniknąć spółek handlowych, których praktyki mogą wskazywać na czynnik ryzyka – czego dowodem był wyciek ropy BP w 2010 roku i skandal dotyczący emisji Volkswagena, które wstrząsnęły cenami akcji firm, a także spowodowały miliardy dolarów związanych z tym strat. Praktyki biznesowe ukierunkowane na ESG zyskują na popularności, a firmy inwestycyjne coraz częściej śledzą swoje wyniki. Firmy świadczące usługi finansowe, takie jak JPMorgan Chase, Wells Fargo i Goldman Sachs, publikują roczne raporty, które szczegółowo analizują ich podejście do ESG i wyniki końcowe.
Statystyki ESG
Google i Impax przeprowadziły ankietę wśród ponad 300 inwestorów posiadających ponad pół miliona funtów lub więcej długoterminowych oszczędności i inwestycji. Celem było ustalenie, jakie były ich postawy wobec zmian klimatu po konferencji COP21 w Paryżu. Wyniki prezentują się następująco:
- 70% respondentów wyraziło zaniepokojenie zmianami klimatycznymi.
- 15,3% stwierdziło, że podjęło kroki zarówno w zakresie inwestowania w akcje zrównoważonej/czystej energii, jak i nieinwestowania w paliwa kopalne.
- 33,5% twierdzi, że obecnie prowadzi inwestycje, które koncentrują się na czystej energii, efektywności energetycznej lub zrównoważonym rozwoju.
Zdaniem specjalistów, na przestrzeni kilku dekad światowa gospodarka przekształci się w gospodarkę niskoemisyjną i będzie to niewątpliwie wielkie wydarzenie inwestycyjne. Jednocześnie stwierdzono, że wdrożenie kryteriów ESG może wywołać znaczące poruszenie w ugruntowanych branżach i stosunkach geopolitycznych, co może w przeciągu najbliższych 10-20 lat przynieść zarówno wielkie korzyści, jak i duże niebezpieczeństwo oraz zagrożenie.