Technologia finansowa (w skrócie fintech lub FinTech) to technologia i innowacja, która ma na celu konkurowanie z tradycyjnymi metodami finansowymi w świadczeniu usług finansowych.
Jest to wschodząca branża, która wykorzystuje technologię do usprawnienia działalności finansowej. Wykorzystanie smartfonów do bankowości mobilnej, inwestycji, usług pożyczkowych i kryptowaluty to przykłady technologii mających na celu uczynienie usług finansowych bardziej dostępnymi dla ogółu społeczeństwa. Firmy zajmujące się technologią finansową obejmują zarówno start-upy, jak i uznane instytucje finansowe, a także firmy technologiczne, które próbują zastąpić lub zwiększyć wykorzystanie usług finansowych świadczonych przez istniejące firmy finansowe.
Po przeanalizowaniu ponad 200 artykułów naukowych powołujących się na termin „fintech”, w badaniu nad definicją tego pojęcia stwierdzono, że „fintech to nowa branża finansowa, która stosuje technologię do ulepszania działalności finansowej”. Fintech to nowe aplikacje, procesy, produkty lub modele biznesowe w branży usług finansowych, składające się z co najmniej jednej uzupełniającej się usługi finansowej i świadczone jako kompleksowy proces przez Internet. Fintech można również uznać za „wszelkie innowacyjne pomysły, które usprawniają procesy obsługi finansowej poprzez proponowanie rozwiązań technologicznych w zależności od różnych sytuacji biznesowych, a pomysły mogą również prowadzić do nowych modeli biznesowych lub nawet nowych biznesów.
FinTech i sztuczna inteligencja
Technologię finansową wykorzystano do automatyzacji inwestycji, ubezpieczeń, handlu, usług bankowych i zarządzania ryzykiem.
Usługi mogą pochodzić od różnych niezależnych usługodawców, w tym co najmniej jednego licencjonowanego banku lub ubezpieczyciela. Połączenie międzysystemowe jest możliwe dzięki otwartym interfejsom API i otwartej bankowości oraz jest obsługiwane przez przepisy, takie jak europejska dyrektywa w sprawie usług płatniczych.
W obrocie na rynkach kapitałowych innowacyjne elektroniczne platformy handlowe ułatwiają transakcje online i w czasie rzeczywistym. Sieci handlu społecznościowego umożliwiają inwestorom obserwowanie zachowań handlowych swoich rówieśników i ekspertów handlowych oraz śledzenie ich strategii inwestycyjnych na giełdzie walutowej i rynkach kapitałowych.
Robo-doradcy to klasa zautomatyzowanych doradców finansowych, którzy udzielają porad finansowych lub zarządzają inwestycjami online przy umiarkowanej lub minimalnej interwencji człowieka. Zapewniają cyfrowe porady finansowe oparte na regułach matematycznych lub algorytmach, a tym samym mogą stanowić niedrogą alternatywę dla ludzkich doradców.
Rozwój branży FinTech
Globalne inwestycje w technologie finansowe wzrosły o ponad 2200% z 930 mln USD w 2008 r. Do ponad 22 mld USD w 2015 r. Według biura burmistrza Londynu rodząca się branża technologii finansowych w Londynie odnotowuje szybki wzrost w ciągu ostatnich kilku lat. Czterdzieści procent siły roboczej w londyńskim City jest zatrudnionych w usługach finansowych i technologicznych.
W Europie w 2014 r. Zainwestowano 1,5 miliarda dolarów w firmy zajmujące się technologiami finansowymi, przy czym firmy z Londynu otrzymały 539 milionów dolarów, firmy z Amsterdamu 306 milionów dolarów, a firmy ze Sztokholmu – 266 milionów dolarów. Po Londynie – Sztokholm jest drugim co do wielkości finansowanym miastem w Europie w ciągu ostatnich 10 lat. Europejskie transakcje z branży fintech osiągnęły najwyższy poziom od pięciu kwartałów, wzrastając z 37 w IV kwartale 2015 r. Do 47 w I kwartale 2016 r. Litwa zaczyna stawać się północnoeuropejskim hubem dla firm z branży technologii finansowych od czasu wiadomości w 2016 roku o możliwym wyjściu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Litwa wydała 51 licencji fintech od 2016 r., Z czego 32 w 2017 r.
Firmy fintech w Stanach Zjednoczonych zebrały w 2018 roku 12,4 miliarda dolarów, co stanowi 43% wzrost w stosunku do danych z 2017 roku.
Jak działają firmy FinTech?
Start-upy Fintech na całym świecie są znane ze swojej innowacyjności, kreatywności i nowatorskich stylów pracy, w wyniku czego te aspekty wpisały się w kulturę każdego miejsca pracy. Nacisk na współpracę i sojusz doprowadził do powstania miejsc pracy, w których w każdy piątek odbywają się popołudniowe happy hours w biurze, gdzie miejsce mają np. zajęcia jogi, które pomagają złagodzić stres pracowników, a także inne rozwiązania, których celem jest odstresowanie pracowników. Te środowiska są nie tylko przyjemne dla pracowników, ale tworzą bardziej produktywne i przyjazne miejsce pracy, co znacząco usprawnia wydajność firmy. To, co sprawia, że kultura pracy fintech jest szczególnie wyjątkowa, to metody stosowane w celu zachowania tego szczególnego środowiska, jakim jest proces rekrutacji. Istnieją trzy kluczowe sposoby, w jakie start-upy fintech utrzymują tę najnowocześniejszą kulturę w procesie zatrudniania: zaangażowanie całej załogi, konsekwencja, wyjaśnianie misji.
Dzięki temu pozwalają wielu działom mieć wpływ na to, kto jest zatrudniony i wyjaśniają swoją misję wszystkim potencjalnym pracownikom, start-upy są w stanie przyciągnąć potencjalnych klientów, którzy wyznają te same wartości i cele, co sama firma. Wyjątkowa kultura miejsca pracy, wokół której działają startupy fintech, daje fintechowi przewagę nad tradycyjną bankowością i wyjaśnia, dlaczego fintech jest przyszłością branży finansowej.
Jakie technologie wspiera FinTech?
W branży usług finansowych niektóre z wykorzystywanych technologii obejmują sztuczną inteligencję (AI), duże zbiory danych, robotyzację procesów (RPA) i blockchain.
Sztuczna inteligencja to termin ogólny dla wielu różnych technologii. W branży „fintech” sztuczna inteligencja jest wykorzystywana w różnych formach. Algorytmy sztucznej inteligencji można wykorzystać do przewidywania zmian na giełdzie i wglądu w gospodarkę. Sztuczna inteligencja służy do zapewniania wglądu w nawyki klientów w zakresie wydatków i umożliwia instytucjom finansowym lepsze zrozumienie ich klientów. Chatboty to kolejne narzędzie oparte na sztucznej inteligencji, którego banki zaczynają używać do pomocy
w obsłudze klienta.
Big Data to kolejna technologia „fintech”, z której korzystają instytucje finansowe. W sektorze finansowym duże zbiory danych można wykorzystywać do przewidywania inwestycji klientów i zmian rynkowych oraz tworzenia nowych strategii i portfeli. Big Data można wykorzystać do analizy nawyków dotyczących wydatków klientów, a tym samym do poprawy wykrywania oszustw. Big Data pomaga bankom tworzyć segmentowane strategie marketingowe i może być używane do optymalizacji działań firmy.
Robotic Process Automation to technologia sztucznej inteligencji, która koncentruje się na automatyzacji określonych, powtarzalnych zadań. W terminologii „fintech” RPA służy do wykonywania zadań manualnych, które często są powtarzalne i wykonywane codziennie. Zadania te polegają jedynie na wprowadzeniu informacji do systemu i nie wymagają dużych umiejętności, dlatego firmy zastępują je RPA, które może wykonać zadanie szybciej i wydajniej. RPA pomaga przetwarzać informacje finansowe, takie jak zobowiązania i należności, skuteczniej niż proces ręczny i często dokładniej. RPA można wykorzystać do zwiększenia produktywności przedsiębiorstwa finansowego.
Blockchain to kolejna technologia finansowa, która zaczyna być wykorzystywana w branży. Spośród wszystkich technologii „fintech”, blockchain został opracowany na potrzeby finansów, a zatem ma bezpośrednie powiązania z instytucjami finansowymi. Główną cechą Blockchain w usługach finansowych jest decentralizacja, w której nie trzeba ufać stronie trzeciej w celu wykonania transakcji. Chociaż blockchain jest wciąż rozwijającą się technologią, wiele firm zdaje sobie sprawę z wpływu, jaki będzie miał na rynek finansowy,
i odpowiednio inwestuje kapitał w ten dział.
Inne formy technologii fintech uzupełniają i ulepszają istniejące usługi finansowe. Obejmują one takie usługi, jak przekazywanie funduszy między bankami oraz rozszerzanie usług płacowych dla konsumentów.
Legislacja FinTech’u
Oprócz uznanych konkurentów, firmy fintech często mają problemy ze strony organów nadzoru finansowego, takich jak banki emitujące i rząd federalny. W lipcu 2018 r. Administracja Trumpa wydała oświadczenie dotyczące polityki, które umożliwiło firmom FinTech ubieganie się o krajowe statuty banków specjalnego przeznaczenia z federalnego Biura Kontrolera Waluty.
Bezpieczeństwo danych to kolejna kwestia, o którą martwią się organy regulacyjne ze względu na zagrożenie hakowaniem, a także potrzebę ochrony wrażliwych danych finansowych konsumentów i przedsiębiorstw. Wiodące światowe firmy fintech proaktywnie zwracają się ku technologii chmurowej, aby spełniać coraz bardziej rygorystyczne przepisy dotyczące przechowywania danych klientów.
W Unii Europejskiej firmy fintech muszą przestrzegać przepisów dotyczących ochrony danych, takich jak RODO. Przedsiębiorstwa muszą aktywnie chronić użytkowników, gdyż w przeciwnym razie grozić im będzie grzywna w wysokości 20 mln euro, lub w przypadku naruszenia praw obsługiwanej firmy – grzywna w wysokości do 4% ich całkowitego globalnego obrotu. Oprócz RODO europejskie instytucje finansowe, w tym firmy fintech, muszą zaktualizować swoje działy ds. Regulacyjnych zgodnie z dyrektywą o usługach płatniczych (PSD2), co oznacza, że muszą zorganizować swoją strukturę przychodów wokół głównego celu, jakim jest prywatność.
Każde naruszenie danych, nieważne jak małe, może skutkować bezpośrednią odpowiedzialnością wobec firmy fintech, czego implikacją będzie zniszczenie jej reputacji.
Sektor finansowy online jest również coraz częstszym celem rozproszonych ataków hakerskich. Z tym wyzwaniem w zakresie bezpieczeństwa borykają się również historyczne banki, ponieważ oferują one usługi dla klientów połączone z Internetem.
Wiele technologii FinTech wiąże się z bardzo wysokimi kosztami początkowymi, ale bardzo niskimi kosztami krańcowymi związanymi z dodawaniem dodatkowych klientów, co
w praktyce sprawia, że wiele FinTechów musi działać jako naturalny monopol.
Jak widać rozwój branży FinTech nabiera tempa. Jest on jednak uzależniony od licznych obwarowań prawnych, a także stopniowemu budowaniu zaufania do nowych technologii. Polska dopiero wdraża niektóre rozwiązania do rozmaitych sektorów. Jako przykład można wskazać “Bank Santander”, czy grupę “Link 4”, którzy zastosowali technologię blockchain do przechowywania zdecentralizowanych danych swoich klientów. Z czasem prawdopodobnie FinTech zacznie cieszyć się coraz większym zainteresowaniem również wśród mniejszych biznesów.