Facebook Twitter Instagram
    sobota, 23 września
    Facebook Twitter Instagram
    Fintech Portal
    • Newsy
    • Sztuczna inteligencja
    • Podstawy finansów
      • Ekonomia
    • CBDC
    • Inwestycje
    • Blockchain
      • Kryptowaluty
    • Portfele cyfrowe
    Fintech Portal
    You are at:Strona główna » Czym jest postkapitalizm? Wszystko co musisz wiedzieć
    Gospodarka

    Czym jest postkapitalizm? Wszystko co musisz wiedzieć

    maciekBy maciek11 października 2022005 Mins Read
    Share Facebook Twitter Pinterest LinkedIn Tumblr Email
    postkapitalizm
    Share
    Facebook Twitter LinkedIn Pinterest Email

    Postkapitalizm to termin opisujący nowy system gospodarczy, który ma zastąpić kapitalizm. Koncepcja postkapitalizmu została szczegółowo opisana przez brytyjskiego dziennikarza Paula Masona. Jego zdaniem obecny model kapitalistyczny wyczerpał się i prowadzi do masowego zubożenia i rosnących nierówności.

    Zdaniem Masona, ludzkość zmierza obecnie w kierunku systemu postkapitalistycznego. Globalne trendy, takie jak powszechna automatyzacja i upowszechnienie technologii informacyjnych, zminimalizują w przyszłości koszty podstawowych towarów i usług oraz znacznie poprawią jakość życia.

    Scentralizowane i hierarchiczne struktury gospodarcze ustąpią miejsca horyzontalnym modelom dobrowolnej współpracy. Opisana przez Masona koncepcja postkapitalizmu została jednak skrytykowana za utopijność i stronniczość wobec ideologii lewicowej.

    „Rewolucja neoliberalna”

    Teoria postkapitalizmu została zarysowana przez brytyjskiego dziennikarza i publicystę Paula Masona w książce „PostCapitalism: A Guide to Our Future”, wydanej w 2015 roku.

    W swojej pracy wskazywał na problemy strukturalne w gospodarce zachodniej oraz rosnącą popularność sił skrajnie prawicowych jako sygnały ostrzegawcze przed systemowym kryzysem kapitalizmu. Zmienność życia społecznego i gospodarczego w krajach rozwiniętych – przekonywał – wynika z tego, że „neoliberalizm jest zepsuty”.

    Mason zauważył, że od początku lat 70. płace realne przestały rosnąć proporcjonalnie do wzrostu wydajności. Do początku lat 80. wzrost gospodarczy był w coraz większym stopniu wspierany przez instrumenty dłużne, co spowodowało, że do 2010 r. ich łączna wartość wyniosła ponad 300% światowego PKB. Jesienią 2021 roku dług przekroczył 300 bilionów dolarów, a jego relacja do globalnego PKB wyniosła 350%.

    Polityka monetarna przyczyniła się do wzrostu zadłużenia: kluczowe stopy procentowe w USA i Europie spadały konsekwentnie od 1980 roku. Stymulowało to wzrost gospodarczy poprzez tanie inwestycje. Kolejnym czynnikiem jest masowe zwiększanie podaży pieniądza, m.in. poprzez uruchamiane od 2008 roku programy „luzowania ilościowego”. W efekcie inflacja przyspieszyła, a realne oprocentowanie depozytów i obligacji rządowych spadło.

    wykres
    Stopy procentowe 10-letnich obligacji rządowych USA. Dane: Macrotrends

    W 1979 roku nastąpiła „neoliberalna rewolucja”, stwierdza autor książki. Po raz pierwszy od setek lat kapitalistyczna elita wyszła z kolejnego kryzysu nie poprzez kompromis z „pracującą większością”, ale poprzez szybką akumulację długu poprzez emisję pieniądza. Doprowadziło to do wzrostu wydajności bez wzrostu realnych dochodów w kolejnych dekadach.

    Kryzys kapitalizmu

    Kapitalizm nie jest już w stanie przystosować się tak, jak to robił w czasach największych sukcesów na początku XX wieku i po II wojnie światowej. Nie pozwala już na tworzenie wartości z umiejętności i wydajności.

    – mówi Mason

    Dzisiejsza gospodarka jest pod silnym wpływem tzw. efektu informacyjnego. Zdaniem Masona, szybki rozwój informacji i jej swobodna dystrybucja pozwoliły na udostępnienie wielu usług i dóbr. Jednak ze względu na strukturalne cechy kapitalizmu nie rozwiązały one problemu wydajności, która jest w stagnacji.

    Zdaniem Masona gospodarka cyfrowa w obecnej strukturze „klasycznego” kapitalizmu przyczyniła się do bezprecedensowej koncentracji bogactwa. W tym przypadku w rękach wielkich korporacji technologicznych, które poprzez platformy zmonopolizowały środowisko informacyjne. W konsekwencji w ostatnich dziesięcioleciach rozwarstwienie społeczne tylko wzrosło, charakteryzując się ciągłym tworzeniem niepotrzebnych miejsc pracy.

    Inną konsekwencją neoliberalizmu jest urynkowienie działań, które kiedyś były publiczne i dobrowolne, a także finansjalizacja różnych dóbr i przedmiotów.

    Przejście do postkapitalizmu

    Mason uważa, że gospodarka światowa stoi na progu nowego cyklu historycznego trwającego 500 lat. Poprzedni cykl rozpoczął się w XV wieku i doprowadził do powstania kapitalizmu. Nowy typ stosunków gospodarczych badacz nazwał postkapitalizmem. Jego pojawienie się było możliwe dzięki postępowi technologicznemu.

    Do przejścia do postkapitalizmu, który potrafi rozwiązywać problemy, przyczyni się kilka globalnych trendów:

    • Całkowita automatyzacja przemysłu i usług poprzez maszyny, AI i roboty;
    • Wprowadzenie powszechnego dochodu podstawowego;
    • Dostępność podstawowych dóbr konsumpcyjnych;
    • Rozpowszechnienie zasad open-source;
    • Walka z modelami ekonomicznymi opartymi na zysku i monopolami;
    • Zmniejszenie wielkości długu publicznego poprzez regulację bankowości i utrzymanie stóp procentowych poniżej inflacji.

    Mason wzywa do inwestowania w technologie intensywnie wykorzystujące informacje, np. w przemyśle i służbie zdrowia. Te ostatnie obniżyłyby koszty utrzymania i poprawiły jakość życia, a jednocześnie zmniejszyłyby obciążenie systemu ubezpieczeń społecznych.

    Wynikiem wszystkich tych tendencji będzie minimalizacja kosztów większości dóbr i usług. To podniesie ogólny poziom dobrobytu i sprawi, że praca o niskich kwalifikacjach stanie się zbędna. Ograniczy się też przymusowa, a większość ludzi będzie miała mniej czasu wolnego. Scentralizowane struktury oparte na nierównościach i pionowych hierarchiach stracą swoją pozycję.

    Zamiast tego powszechniejsze staną się zdecentralizowane modele działalności, w których jednostki dobrowolnie łączą się w celu realizacji projektów. Aby to zrobić, poświęcą swój wolny czas, często nie otrzymując w zamian wynagrodzenia.

    Krytyka koncepcji

    Podczas gdy niektórzy eksperci uznają słuszność pomysłów Masona, inni krytykują jego propozycje i wnioski. Kristan Fuchs z University of Westminster nazywa autora „Postkapitalizmu” „utopijnym socjalistą”, który stawia na technologie informacyjne jako sposób na rozwiązanie problemów gospodarczych.

    Zauważa on, że technologia kształtuje się przez hierarchiczny system samego kapitalizmu. W konsekwencji przyczynia się do jego rozwoju, a nie upadku.

    Publicysta The Guardian Chris Mullin w swojej recenzji książki pisze, że postrzeganie przez Masona związków zawodowych i ruchu pracowniczego w latach 60. i 70. na Zachodzie, a zwłaszcza w Wielkiej Brytanii, jest zbyt wyidealizowane.

    Ponadto Mullin wskazuje na pochodzenie Masona: jako młody człowiek brał czynny udział w lewicowych radykalnych ruchach. To – sugeruje krytyk – może tłumaczyć, dlaczego Mason dużą część swojej książki poświęcił krytyce kapitalizmu, ale zaproponował zbyt prosty i niejasny program działania, odwołując się do pism Marksa i socjalistycznych polityków z przeszłości.

    Share. Facebook Twitter Pinterest LinkedIn Tumblr Email
    Previous ArticleSztuczna Inteligencja pomaga ofiarom huraganów
    Next Article Sztuczna inteligencja nauczyła się rozgryzać hasła na podstawie śladów ciepła na klawiaturze
    maciek

    Ostatnie artykuły w tej kategorii:

    Akcje By maciek

    Niezależność finansowa – co to? Jak ją osiągnąć?

    22 kwietnia 2023
    Ekonomia By maciek

    Wielka Recesja – Wszystko co musisz wiedzieć

    29 sierpnia 2022
    Ekonomia By maciek

    Bańka dot-com – Wszystko co musisz wiedzieć

    18 sierpnia 2022
    3 2 Głosy
    Oceń artykuł
    Subscribe
    Powiadom o
    guest
    guest
    0 komentarzy
    Inline Feedbacks
    View all comments

    Newsy

    Polski Urząd Ochrony Danych Osobowych zabiera się za ChatGPT

    By maciek23 września 2023

    Polski Urząd Ochrony Danych Osobowych wszczął postępowanie wyjaśniające w sprawie skargi na ChatGPT OpenAI. Autor…

    Akcje

    Jak i gdzie kupić akcje Orlenu (PKN) w 2023 roku?

    By maciek23 września 2023

    Orlen to największa firma w Polsce pod względem przychodów. Dlatego też wiele osób zastanawia się…

    Newsy

    Neuralink przeprowadzi testy kliniczne na ludziach

    By maciek20 września 2023

    Firma biotechnologiczna Neuralink, założona przez miliardera Elona Muska, rozpoczęła rekrutację ochotników do pierwszych badań klinicznych…

    Newsy

    Najlepsza chmura internetowa w telefonie (2023)

    By maciek19 września 2023

    Kto z nas pamięta jeszcze czasy przechowywania plików na dyskietkach czy płytach CD? Technologia rozwija…

    Kategorie
    • Akcje (6)
    • Aplikacje mobilne (5)
    • Banki (7)
    • Bezpieczeństwo (3)
    • Blockchain (2)
    • CBDC (13)
    • Ekonomia (5)
    • Giełdy kryptowalut (4)
    • Gospodarka (6)
    • Inwestycje (16)
    • Karty płatnicze (2)
    • Kredyty (2)
    • Kryptowaluty (7)
    • Newsy (621)
    • Płatności bezgotówkowe (5)
    • Podatki (1)
    • Podstawy finansów (5)
    • Porady i instrukcje (34)
    • Portfele cyfrowe (6)
    • Pożyczki (2)
    • Prawo (6)
    • Sztuczna inteligencja (84)
    • Tokeny (1)
    • Ubezpieczenia (2)
    • Wydarzenia (4)

    Polski Urząd Ochrony Danych Osobowych zabiera się za ChatGPT

    Jak i gdzie kupić akcje Orlenu (PKN) w 2023 roku?

    Neuralink przeprowadzi testy kliniczne na ludziach

    Najlepsza chmura internetowa w telefonie (2023)

    © 2023 FintechPortal.pl

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.

    wpDiscuz